Қазақстандық дарынды жасөспірімдер әлемді жақсартуға қалай көмектеседі

Solve for Tomorrow - Samsung компаниясының жаһандық бастамасы, осының арқасында орта және жоғары сынып оқушыларының командалары өз идеяларын жүзеге асыруда, шынайы проблемаларды шешуде және өздері мен қоғамдастықтары үшін жақсы өмірге қадам жасауда. 

Қазақстандық дарынды жасөспірімдер әлемді жақсартуға қалай көмектеседі

Үшінші жыл Қазақстанда жоғары сынып оқушыларының елімізде және әлемде оң өзгерістерге бағытталған идеялар мен жобалар конкурсы өткізіледі. 

Республикалық конкурс болашақ жас көшбасшыларға ғылым, технология, инженерлік іс және математика (STEM) арқылы шығармашылық дағдыларды дамытуға және маңызды проблемаларды әдеттен тыс шешуге көмектеседі. Жоба 2021 жылы Қазақстанда іске қосылды және AYALA қайырымдылық қорымен бірлесіп жүзеге асырылуда.

«Жасөспірімдерді кәсіби бағдарлануға AYALA қорының көп жылдық сараптамасы SAMSUNG компаниясына Solve for Tomorrow жобасын жүзеге асыру кезінде көмектесетініне қуаныштымыз. Біз ұзақ жылдар бойы қазақстандық жасөспірімдерге жұмыс істеуге және болашаққа сенімді қарауға көмектесетін мамандық таңдау үшін базалық практикалық дағдыларды ұсыну үшін жұмыс істеп келеміз. 2021 жылы біздің қор ҚР БҒМ-мен кәсіби бағдарлау бағыты бойынша ынтымақтастық туралы меморандумға қол қойды. Жыл сайын жүздеген оқушы өмір сүру және кәсіби білім алу үшін маңызды және пайдалы дағдылар алу үшін түрлі конкурстарға, шеберлік сыныптары мен курстарға қатысады», - деп атап өтті AYALA ҚҚ президенті Айдан Сүлейменова.

Solve for Tomorrow қатысушыларын 3,5 ай бойы өз идеяларын егжей-тегжейлі пысықтау және оларды қазылар алқасының алдында қорғау бойынша қызықты жұмыс күтіп тұр. Конкурстың жүлде қоры 10 миллион теңгеден асады, олар 25 тамызда өтетін жобаларды қорғау қорытындысы бойынша үш жеңімпаз команда арасында бөлінеді.

3 жыл ішінде бұл конкурс көптеген қазақстандық оқушылар үшін тамаша бастау алаңына айналды.

Әлихан Мәдібековке ол 100 Rise Global Winner тізіміне енуге көмектесті. 2021 жылы Әлихан өз командасымен бірге қарттарға өздерінің табиғи көше саудасын онлайн-алаңға көшіруге және табысын ұлғайтуға көмектесу үшін Elds’ Plants жобасын әзірледі. Идея Solve for Tomorrow конкурсына түсті, бірақ финалға аз ғана жете алмады. Бұл Әлиханды жаңа идеяларды жүзеге асыруда одан әрі белсенді жұмыс істеуге ынталандырды. Олардың қатарында - жасөспірімдерді тегін психологиялық қолдау жобасы. Пайда әкеле бастаған жыныстық білім туралы үстел ойыны, осының арқасында ол британдық Haileybury Almaty мектебінде оқуға грант алды. Кейін Әлихан ғарыштың адам денсаулығына қалай әсер ететіні, түрлі ағзалар астронавтардың қиындықтарын қалай шешетіні туралы бейнеойындар әзірледі. Бұл жобалар International NASA Space Apps Challenge конкурсының финалына өтті. Әлиханның командасы 35 финалистің қатарында болып, әлемнің түкпір-түкпірінен 5327 қарсыласын артта қалдырды. Қыркүйек айында Әлихан оның жаңа жобаларын және әлемнің кез келген университетінде оқуын қаржыландыруға дайын 100 Rise Global Winner-дің талантты жастар тізіміне енді. Әлиханның пікірінше, Solve for Tomorrow көрмесіне қатысу оны одан әрі қажырлы еңбек етуге жігерлендірді: «Менің әлеуетімді ашуға көмектескені үшін Samsung-қа алғыс айтамын».

Алматыдағы Республикалық физика-математика мектебінің (РФММ) оныншы сынып оқушылары Сабина Егембердиев пен Айдана Медетова Solve for Tomorrow конкурсында ынтаның пәрменді қуаты мен стартап құрудың құнды тәжірибесін алып, Қазақстанда өздерінің STEM Sisters әлеуметтік жобасын іске қосты. Негізін қалаушылар STEM Sisters-ті қоғамдастық деп атайды, онда НЗМ, РФММ, ҚТЛ сияқты мектептердің жоғары сынып оқушылары, кейде ЖОО студенттері өздерінің құрдастарына STEM-пәндер бойынша білімдерін (ағылшын тілін қоса алғанда) тегін сабақтар арқылы жақсартуға көмектеседі.

«Біздің мақсатымыз - әрбір қызға өз әлеуетін жүзеге асыруға көмектесу. Курстар мен репетиторлар көптеген мектеп оқушыларының, нақтырақ айтқанда олардың ата-аналарының қалтасына сай болмауы мүмкін, сондықтан біз тұрмысы төмен отбасылардың оқушылары үшін тегін сабақтар өткізуді ұйғардық», - дейді Сабина.

STEM Sisters бағдарламасы аясында 10-17 жас аралығындағы қыздар икемді кесте бойынша тәлімгерлермен онлайн оқиды. Бір курс үш айға созылады, жылына төрт ағым өтеді. Жобада жылына 160 оқушы оқи алады. Айдана мен Сабина алынған нәтижелерге сүйене отырып, STEM Sisters қоғамдастығы көптеген оқушыларға мектептегі үлгерімін арттырып қана қоймай, өзіне деген сенімін күшейтуге көмектескенін атап өтті.

Биыл Solve for Tomorrow конкурсына қатысуға 30 сәуірге дейін өтінім беруге болады. Бұл үшін жоғары сынып оқушылары мұғалімнің басшылығымен 10 адамға дейін командаға бірігуі қажет. Негізгі конкурсқа өту үшін 30 өтінімді іріктеу 2023 жылдың 5 мамырына дейін жалғасады. Содан кейін 30 шілдеге дейін идеялармен жұмыс жүргізіледі. Конкурсанттар семинарларға, менторлық сессияларға, консультацияларға қатыса алады. Осының бәрі түпкілікті нәтиже үшін - жобаның прототипі мен дизайнын безендіру үшін. Жобаларды қорғайтын және жеңімпаздарды марапаттайтын байқаудың финалы 2023 жылдың 25 тамызына дейін кезең-кезеңімен өтеді.

Қатысу ережелерін мына жерден білуге болады, ал өтінімді қатысу ережелерімен танысқаннан және келіскеннен кейін ғана беруге болады. Үлгеруге асығыңыз, өйткені егер сіз айналаңыздағы әлемді жақсартқыңыз келсе, әрбір идеяңыз маңызды!