Бұл туралы Парламент Мәжілісінде өткен агроөнеркәсіп өнімдерінің экспортына арналған дөңгелек үстел отырысында Ауыл шаруашылығы вице-министрі Ербол Тасжүреков мәлімдеді, деп жазады inbusiness.kz сайты.
Экспорт көлемінің өсімі және географиясы
Ербол Тасжүрековтың айтуынша, соңғы 5 жылда (2020-2024 жылдар) агроөнеркәсіп өнімдерінің экспорты 51%-ға өсіп, жалпы көлемі 5,1 миллиард АҚШ долларына жеткен.
Қазіргі таңда Қазақстан агроөнімдерін әлемнің 66 еліне экспорттап отыр. Бұл көрсеткіштің ішінде өңделген өнімдердің үлесі 52%-ды құрайды. Қазақстанның негізгі дәстүрлі нарықтары ретінде Орталық Азия, Еуразиялық экономикалық одақ (ЕАЭО), Иран, Түркия, Қытай және Еуропалық Одақтың (ЕО) елдері аталады.
Негізгі экспортталатын өнімдер
Экспортқа шығарылатын өсімдік шаруашылығы өнімдері арасында бидай, арпа, зығыр тұқымдары, бұршақ дақылдары және басқа да өнімдер бар. Ал мал шаруашылығы өнімдері ішінде сиыр және қой еттері, мұздатылған балық сияқты өнімдер экспортталады.
Өңделген өнімдер қатарында бидай ұны, күнбағыс майы, газдалған су, мақта талшығы және тағы басқа өнімдер бар. Экспорт құрылымында астық, майлы дақылдар, ұн, өсімдік майлары, кондитерлік өнімдер, сиыр және қой еті секілді тауарлар басымдық танытуда.
Астық өндіру мен экспорттау
Қазақстан өткен жылы рекордтық 25,2 миллион тонна астық жинады. Қазіргі таңда астықты ішкі нарықта және экспортқа сату үшін барлық қажетті шаралар қабылдануда. Статистикалық деректерге сәйкес, 2024 жылдың қорытындысы бойынша астық экспорты 7,9 миллион тонна болды, бұл өткен жылғы көрсеткіштен 11,2%-ға немесе 882,8 мың тоннаға аз. Дегенмен, жаңа өнімнің экспорты бойынша оң динамика байқалуда.
Мысалы, 2024 жылдың қыркүйек-наурыз айлары аралығында астық экспорты өткен жылмен салыстырғанда 55%-ға өсіп, 6,8 миллион тоннаға жетті. Негізгі импорттаушы елдер қатарында Орталық Азия нарықтары тұр, оларға 3,6 миллион тоннадан астам астық жеткізілген.
Сонымен қатар, Ауғанстанға 264 мың тонна, Қытайға 824 мың тонна астық экспортталды.
Иран мен Әзербайжанға астық экспортын қайта бастау
Қазақстан өз астығын Иран мен Әзербайжан нарықтарына қайта шығара бастады. Аталған елдерге 2024 жылы 791 мың тонна (өсім 18 есе) және 459 мың тонна (өсім 98 есе) астық экспортталды.
Экспортты қолдау шаралары
Астық тасымалдаушыларды қолдау мақсатында көлік шығындарын субсидиялау шаралары енгізілді. Қазіргі уақытта Үкімет резервінен қаражат бөлу туралы Үкімет қаулысы жобасы қол қою сатысында тұр.
