"Алаяқтық фактісін растайтын барлық қолда бар дәлелдемелерді, соның ішінде Стати компаниясының қаржылық есептілігіне аудит жүргізген KPMG Audit LLC ("КПМГ") компаниясынан жақында алынған маңызды дәлелдемелерді соттың толық қарауына Стати кедергі келтіре алмады",– дейді министрліктен.
Бұдан бұрын хабарланғандай, 2019 жылғы 21 тамыздағы хатында КПМГ "Статидің қаржылық құжаттары бойынша Қазақстанға болжамды инвестицияларына қатысты жасаған барлық аудиторлық есептердің күші жойылды деп танудан басқа амалы жоқ" деп мәлімдеген еді ("КПМГ корреспонденциясы"). Жалпы алғанда, бұл Стати компанияларының үш жыл қаржылық есептілігі үшін КПМГ-мен дайындалған он сегіз аудиторлық есепті қамтиды.
КПМГ шешімінің салдарын біле отырып, Стати бұл жаңа дәлелдемелерді сот талқылауы кезінде мұқият қарауға жол бермеу үшін жасыруға тырысқан. Жаңа дәлелдемелерді жасыру бойынша жүйелі науқанның нәтижесінде осы уақытқа дейін Бельгиядағы немесе басқа юрисдикциядағы бірде-бір сот КПМГ корреспонденциясын және оның төрелік шешімнің жарамсыздығына әсерін қарастыра алмаған.
"2020 жылғы 17 қарашадағы шешіммен Бельгияның апелляциялық соты Статидің сот ісін тоқтату туралы өтінішін қабылдамай тастады. Сот Қазақстан Республикасы алаяқтық туралы істі толық көлемде қарау үшін одан әрі процестік әрекеттерді жалғастыруға және төрелік шешімнің орындалуына наразылық білдіру үшін қолда бар барлық негіздерді, соның ішінде КПМГ корреспонденциясын қоса алғанда ұсынуға құқылы деп қаулы етті. Бұл шешім КПМГ корреспонденциясы жаңа және іске қатысы бар дәлелдемелерді, атап айтқанда төрелік шешімнің "сапасына", яғни жарамдылығына қатысты дәлелдерді қамтиды деп ұйғарған сол апелляциялық соттың бұрынғы қаулысынан кейін шықты",– деп түсіндірілген хабарламада.
Әділет министрлігі Бельгиялық апелляциялық соттың Қазақстанның Статидің алаяқтығына қатысты жаңа дәлелдемелерді қандай да бір шектеусіз ұсынуына мүмкіндік беретін процестік кестені белгілегенін жеткізді. Сонымен қатар, сот істі толық қарау үшін үш күндік тыңдауды тағайындаған.
"Бұл сот 2017 жылғы маусымда ағылшын Жоғарғы Соты төрелік шешімнің алаяқтық жолмен алынғандығы туралы жеткілікті дәлелдер бар деген қорытындыға келгеннен кейін, қазіргі уақытта қолжетімді алаяқтықтың барлық дәлелдерін бірінші рет қарастырады. Ағылшын сотының алдын ала шешімінен кейін алаяқтықтың дәлелдерін қарау бойынша одан әрі сот процесін болдырмау үшін Стати Ұлыбританияда сот ісін жүргізуден бас тартты. 2021 жылдың қазан айында Бельгия апелляциялық соты барлық дәлелдемелер негізінде, соның ішінде КПМГ корреспонденциясы назарға ала отырып, Статидің алаяқтық әрекеттерін мұқият зерттейді. Сондай-ақ, 2020 жылғы желтоқсанда Нидерландының Жоғарғы Соты "Самұрық-Қазына" ҰӘҚ" АҚ тиесілі KMG Kashagan B. V. акцияларына тыйым салуға байланысты Статимен алынған қамтамасыз ету шараларына қатысты алдын ала шешім шығарады деп күтілуде. Бұл шешім алдын ала сипатқа ие, ал негізгі мәселелер Амстердам аудандық сотының үш судьясының алқасында қарастырылуда",– деп сенеді Қазақстан тарапы.
