Агенттік мәліметінше, көмір өндіруші компаниялар биржалық сауда-саттықты пайдаланады, онда орасан зор көлемде (3 миллион тоннаға дейін немесе жылдық жөнелту көлемінің 71 пайызы) бірнеше минут ішінде жеткізілімдері бар шектеулі жеткізушілерге (2-ден 17-ге дейін) сатылады.
"Бұл мәмілелер көмірді төлеумен де, жөнелтумен де қамтамасыз етілмейді, сондай-ақ мұндай делдалдардың тиісті инфрақұрылымы жоқ (қоймалар, тиеу-түсіру жабдықтары) Одан әрі делдалдар көмірді 100 пайызға жететін үстемақымен сатады.
Мәселен, 2022 жылдың желтоқсан айында "Халық Көмір" ЖШС "ТБ Каспий" АҚ тауар биржасы арқылы "Қаражыра" АҚ-нан тоннасына 6500 теңге орташа бағамен 120 мың тонна көмір сатып алып, тоннасын 12 595 теңгеге қайта сатқан",- деді агенттік.
Осыған байланысты Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігі көмір нарығындағы бәсекелестікті дамытудың жол картасын қабылдады. Онда делдалдардың қатысуынсыз тиісті инфрақұрылымы бар көмір тікелей сатылатын биржалық сауданың үлесін 50 пайызға дейін ұлғайту көзделген.
"Ірі бизнеске бағытталған қалталы биржаларды жою және көмірді делдалдарға сатуды қамтамасыз ету мақсатында Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігі биржалық саудамен айналысуға лицензияларды қайтарып алу бойынша жұмыс жүргізіп жатыр.
Тауар биржалары туралы заңнаманың бұзылуына байланысты агенттік 19 әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс қозғады. 6 тауар биржасы таратылды, оның төртеуі тексеріс алдында ерікті негізде және екеуі сот шешімі бойынша", - деді ведомства өкілдері.
