Канада мен Солтүстік Еуропа елдері Ресей мен Қытайдың Арктикадағы белсенділігіне қарсы тұру үшін бірлестік құру үстінде. Бұл туралы Канада СІМ басшысы Мелани Жоли Bloomberg-ке хабарлады, деп жазады inbusiness.kz сайты.
Жоли өткен демалыс күндері Канаданың Икалуит қаласында Дания, Финляндия, Исландия, Норвегия мен Швециядағы әріптестерімен кездесті, деп атап өтті агенттік. Министрлер "Арктикадағы қауіпсіздік диалогын" немесе қорғаныс мәселелерін талқылау үшін жаңа форум құру жолдарын зерттеуге келісті, деді Канада СІМ басшысы басылымға.
Осы пікірталастар барысында Арктикаға шетелдік инвестицияларға және жау жүргізіп жатқан "қос мақсатты" зерттеулерге назар аудару қажет, деп қосты министр.
Канада, Жолидің айтуынша, ұзақ уақыт бойы өзінің географиясымен қорғалған деп ойлап келді.
"Бірақ қазір біз Ресеймен бетпе-бет келетін ел екенімізді ескеруіміз керек және климаттың өзгеруіне байланысты Арктикаға, соның ішінде Қытай сияқты қызығушылық танытатын елдер саны артып келеді", — деді ол.
Оттава мұны да ескеруі керек, дейді Жоли.
Дания, Исландия, Канада, Норвегия, Ресей, АҚШ, Финляндия мен Швеция – Арктика мемлекеттерінің үкіметаралық ұйымы Арктика кеңесінің мүшелері.
2022 жылдың наурыз айының басында Ресейден басқа Арктика кеңесінің барлық елдері Мәскеу төрағалығымен өтетін отырыстарға қатысудан бас тартқан мәлімдеме жасады. Маусым айында олар кеңестегі жұмысты Ресейдің қатысуын қамтымайтын жобалар бойынша шектеулі негізде қайта бастауға ниетті екенін мәлімдеді.
Ресейдің Оттавадағы елшісі Олег Степанов қыркүйек айының соңында Арктикалық кеңестің жұмыс топтарында Ресей мен Канада арасында "байланыс ағыны" бар екенін және жалпы осы бағыттағы ынтымақтастық жарым-жартылай сақталғанын айтты.
Дегенмен, дипломаттың айтуынша, өзара байланысқа кеңеске қатысушы елдердің басым көпшілігінің НАТО-ға мүше болуы кері әсер етіп отыр.
Ресейден басқа Арктикалық кеңеске мүше барлық мемлекеттер – әскери альянстың мүшелері. Наурыз айының басында Швеция соңғы болып қосылды, оған дейін Финляндия блокқа мүше болды.
Ресей билігі НАТО-ның кеңеюінің ел қауіпсіздігіне тигізетін жағымсыз салдарын атап өтті. Финляндия одаққа қосылғаннан кейін Ресей президенті Владимир Путин Ленинград және Мәскеу әскери округтерін қайта құру туралы жарлыққа қол қойды.