"Қара тізімдегі" құрылыс компанияларынан қалай аулақ болу керек, ал "таза" компанияны қалай табасыз? Астананы мысалға ала отырып түсіндіреміз, деп хабарлайды inbusiness.kz тілшісі ranking.kz сайтына сілтеп.
Біріншіден, сенімді құрылыс салушылар туралы ақпарат әкімдіктің сайтында astana.gov.kz үнемі жарияланып тұрады. Екіншіден, гуглдағы әр порталды бір ақтарып шаршаудың керегі жоқ, үлескерлердің ақшасын тартуға елорда әкімдігінің рұқсатын алған компаниялар туралы дерекқорды "Нұр-Сұлтан қаласының сәулет, қала құрылысы және жер қатынастары басқармасы" ММ ресми сайтынан gov.kz/memleket/entities бірден көруге болады.
Еске саламыз, "Тұрғын үй құрылысына үлестік қатысу туралы" Заңға сәйкес, бірыңғай khc.kz оператордың кепілдігіне ие компаниялар ғана үлескерлердің (яғни клиенттің) қаражатын ала алады. Бұл ҚР ЕДБ жобаларына қатысушы компаниялар және тұрғын үйдің қаңқасын тұрғызып қойған құрылыс салушылар.
Сонымен 08.10.2021 жылғы мәліметтер gov.kz/memleket базасында 181 объект және 26 "таза" құрылыс компаниялары көрсетілген. Олардың ішінде еліміздің ең ірі тексерілген құрылыс компанияларының еншілес кәсіпорындары бар.
Мысалы, "Базисинвестстрой" ЖШС және "BAZIS-A Corp" ЖШС. "BAZIS-A компаниялар тобына" BI Expo City ЖШС, "Милан-Астана" ЖШС, Nova City Development ЖШС және BI Development Astana ЖШС – BI Group, Bikom Realty ЖШС және "Биком Инжиниринг" ЖШС – "Биком Инжиниринг" компаниялар тобы.
Айта кетейік, сенімді құрылыс салушылар мен олардың нысандарының тізімінде эконом-кластан бастап элитаға дейінгі кез келген тұрғын үй бар.
Жыл басынан бері сәулет басқармасы 21 рұқсат берген. Екі компания тікелей қазан айында рұқсат алды: "Kaz Industrial Group" ЖШС және "BI Development Astana" ЖШС.
Нұр-Сұлтан – елде құрылыс ең жылдам салынып жатқан қалалардың бірі. Жылжымайтын мүлікті сату қарқыны да аса жоғары, бұл сатып алушылар үшін жоғары тәуекелдерді де көрсетеді.
Жалпы республикада биылғы қаңтар-қыркүйек айларында 10,4 млн шаршы метр тұрғын үй пайдалануға берілді. Оның 2,1 млн шаршы метрі елордаға тиесі. Мысалы, мұқым Қазақстанда көрсеткіш бір жылда 8%-ға өссе, Нұр-Сұлтанда 11%-ға өсіп отыр.
Республика бойынша биылғы қазанда көппәтерлі үйлердегі пәтерлерді сатып алу-сату бойынша 32,5 мың мәміле жасалды, олардың ішінде 6,3 мыңы астанаға тиесі. Егер ҚР бойынша бұл көрсеткіш бір жылда 34,2%-ға өссе, Нұр-Сұлтан бойынша бірден 49,8%-ға өсті.
Халықты сапалы, жайлы тұрғын үймен қамтамасыз етудің өсуіне бағытталған мемлекеттік шараларды іске асыруды қамтамасыз етуге бағытталған бірыңғай оператор – "қазақстандық тұрғын үй компаниясы" АҚ жұмыс істейді.
Үлескерлер өз қауіпсіздігі үшін құрылыс салушыдан мынадай құжаттарды сұратуы қажет:
* бірыңғай оператормен жасалған кепілдік беру туралы шарт және "Қазақстан Тұрғын үй компаниясы" АҚ кепілдік алу тәсілімен тұрғын үй құрылысына үлестік қатысуды ұйымдастырған жағдайда оның негізгі талаптары;
* ЕДБ жобасына қатысу тәсілімен немесе көппәтерлі тұрғын үйдің қаңқасы тұрғызылғаннан кейін үлескерлердің ақшасын тарту тәсілімен тұрғын үй құрылысына үлестік қатысуды ұйымдастырған жағдайда ЖАО-ның үлескерлердің ақшасын тартуға рұқсаты.