Майлы дақылдардың, соның ішінде күнбағыс тұқымдарының бағасы өткен маусымда негізгі азық-түлік өнімдерінің жалпы бағасының өсуі аясында қарқынды өсуді көрсетті. Биыл майлы дақылдар мен майлардың құнына мұнай бағасы әсер етуі мүмкін.
Бұл туралы бүгін АӨК-Информ ұйымдастырған Asia Grains&Oils Conference in Qazaqstan конференциясында сөз сөйлеген Қазақстанның Астық одағының ресми өкілі-сарапшысы, "Северное зерно" компаниялар тобының құрылтайшысы Евгений Карабанов хабарлады, деп жазады inbusiness.kz eldala.kz сайтына сілтеме жасап.
"Өткен маусымда күнбағыс тұқымдарының қарқынды өсуі өндіріс көлемінің төмендеуімен байланысты болды. Осы жылы жетекші өндіруші елдерде өндіріс көлемі айтарлықтай өсті. Бағалар түзетіліп, кері қайтарылды. Бірақ қазір ең алдымен мұнай нарығындағы бағаның өсуіне байланысты үдеу жайлап басталды. Мұнай нарығы май нарығымен қалай байланысты? Биодизель өндірісі арқылы. Мұнай бағасы өсуде – пальма майының, соя майының бағасы өсуде, содан кейін олар зығыр майын қоспағанда, майлардың барлығын артынан тартады, мұнда олардың сегменті мұнай нарығының әсеріне аз ұшырайды", – деді спикер.
Ол Қазақстанда биыл күнбағыс алқабы ұлғайтылып, жақсы өнім алынғанын атап өтті. Бұған Шығыс Қазақстан облысында дақылдардың өндірісінің негізгі өңірінде қолайлы ауа-райы жағдайлары ықпал етті.
"Өндіріс көлемі күрт өсті. Өткен жылы күнбағыс тұқымының бағасы ҚҚС-мен 270 мың теңгеге жетті. Мұны өндірушілер өте жақсы қабылдады және айтарлықтай, осындай тенденциялар үшін алаңдарға дауыс берді", – деді Евгений Карабанов.
Қазақстанда күнбағыс тұқымдары экспортының шыңы 2018-2019 жылдардағы маусымда болды: 450 мың тоннадан астам. Экспорттың одан әрі төмендеуі Қазақстанда майларды қайта өңдеу мен өндіру көлемінің ұлғаюына байланысты болды. Сонымен қатар жалпы күнбағыс тұқымын өндіру көлемі төмендеді.
Биылғы жылы күнбағыс тұқымдарының экспортын квоталау түрінде шектеу енгізілді. Желтоқсан мен қаңтарға квота ай сайын 50 мың тоннадан белгіленді, ақпаннан маусымға дейін олар айына 5 мың тоннаға дейін азаяды.
Қыркүйек және қазан айларында квоталар 7,5 мың тонна көлемінде белгіленді.
"Бірақ қыркүйек айында ең төменгі квота да орындалмады, өйткені оны бөлу механизмі толық ойластырылмаған. Орындалуы 47%-ды ғана құрады. Сондықтан осы маусымға біздің болжамымыз бойынша экспорттың болжамды көлемі – 155 мың тонна, егер бәрі біздің мемлекеттік органдар жоспарлағандай қалса", – деді спикер.