Еурокомиссия "Нафтогаз" бен "Газпром" арасындағы келісімшарт 2025 жылы аяқталғаннан кейін Украина арқылы газ транзитін ұзартудың әртүрлі нұсқалары туралы келіссөздерге қатыспайды, яғни Еуропа бұдан әрі ресейлік газды қолдана алмайды, деп хабарлайды inbusiness.kz сайты.
ЕК Ресейден газ импорттаушы елдерге жеткізілімдерді тоқтатуға дайындалуға кеңес береді. Бұл туралы еурокомиссар Кадри Симсон 2024 жылы ЕО-да энергетикалық жағдай туралы есеп жарияланғаннан кейін баспасөз мәслихатында мәлімдеді.
Еурокомиссия Киев режимінің Ресей газының транзитін ұзартуға қызығушылығының жоқтығын қолдайды, өйткені одан бас тарту ЕО мақсаттарының бірі болып табылады, деді Кадри Симсон. Еурокомиссар Словакия, Австрия мен Италиядағы "Газпромның" қалған клиенттеріне транзиттік келісімшарт күшін жоятын қаңтар айында жеткізілімдерді тоқтатуға дайындалуға кеңес берді.
Жеке компаниялар басқалармен салыстырғанда "Газпроммен" ұзақ мерзімді келісімшарттардан пайда көруді тоқтатқан жоқ, оларда дайындалуға екі жыл болды, деді Кадри Симсон. Оның айтуынша, Еурокомиссия елдерге сенімді балама маршруттар ұсынды.
Еурокомиссар транзитті ұзарту бойынша жүргізіліп жатқан келіссөздер туралы ештеңе айта алмады, өйткені оның айтуынша, Еурокомиссия оларға қатыспайды.
Жалпы, Кадри Симсон баспасөз мәслихатындағы сұрақтардың жартысы Ресей газын жеткізуге қатысты болғанын құптай қоймады, ал бір журналист тіпті "биылғы жылы Ресейден отын импортының өсуі Еурокомиссияның сәтсіздігі емес пе?" деп сұрады.
ЕК есебіне сәйкес, Ресейдің жалпы импорттағы үлесі 18%-ды құрайды және еурокомиссар әлі де оның үлесі айтарлық екенін жоққа шығара алмады.
Бұған дейін Әзербайжанда да, Түркияда да еуропалық өкілдер газ транзитін әр түрлі нұсқада жалғастыру туралы келіссөздер жүргізіп жатқанын айтқан болатын. Түркияның энергетика министрі Алпарслан Байрактар ЕО-ға барлық Каспий газын беру туралы ұсыныс туралы айтты, оны екі ел де орыс газымен алмастыра алады. Чехияның өнеркәсіп және сауда министрі Йозеф Сикела тіпті Еурокомиссия басшысына хат жазды.
"Ресейден Украина арқылы газ транзиті тоқтаған жағдайда, ең алдымен баламалы жеткізушілерді іздеу керек. Біз ресми түрде ресейлік емес, бірақ своп (айырбастау) операциялары нәтижесінде пайда болатын газды сатып алатын жағдайдан аулақ болуымыз керек, бұл ресейлік жеткізілімге тәуелділікті азайту жөніндегі күш-жігерімізге нұқсан келтіреді", - деді Сикелу.
Әзербайжан президенті Ильхам Әлиев келіссөздердің жүріп жатқанын растады.
"Біз белгілі бір серпіліс барын мойындаймыз, бірақ егжей-тегжейлі келісім туралы айтуға әлі ерте деп ойлаймын", - деді ол бір апта бұрын Италияға барған кезде.