Бұдан былай билік тарапынан тиісті сұратулар болған жағдайда заңға қайшы әрекет жасаған, қосымшаны қолдану ережелерін бұзған арналар мен боттардың IP-мекенжайлары, сондай-ақ телефон нөмірлері құқық қорғау органдарына берілмек. Бұл туралы 23 қыркүйекте цифрлық платформаның негізін қалаушы Павел Дуров мәлімдеді, деп жазады inbusiness.kz сайты.
"Telegram-дағы іздеу жүйесі басқа қосымшаларға қарағанда әлдеқайда дамыған, ол қолданушыларға жалпыға қолжетімді арналар мен боттарды табуға мүмкіндік береді. Өкінішке қарай, кейбір адамдар заңсыз тауарларын сату мақсатында біздің ережелерімізді бұзып, осы функцияны теріс мақсаттарына пайдаланып кетті", – деді П.Дуров кейінгі бірнеше аптада арнайы модераторлар командасы жасанды интеллектіні пайдалану арқылы заңға қайшы контенттің бәрін бұғаттап, іздеу жүйесін қауіпсіз етуге күш салып жатқанын еске салып.
Telegram басшысы бұл қабылданған шешім қылмыскерлердің теріс әрекетіне тосқауыл қоятынын, сондай-ақ қосымшаның жағымды имиджін сақтап қалатынын айта келе: "Іздеу жүйесі заңсыз тауарларды өткізуге емес, достар мен жаңалықтарды табуға арналған. Біз теріс пиғылдылардың миллиардқа жуық қолданушысы бар платформамыздың имиджіне нұқсан келтіруіне жол бермейміз", деді.
Қазір әлемде бұл өзгерісті қолдаушылар да, оған қарсы шыққандар да баршылық. Батыс сарапшыларының айтуынша, модераторлардың қауіпті контентті қолжетімсіз қылып қоюы жеткіліксіз. Мәселен, Стэнфорд университеті (Калифорния, АҚШ) Интернет және қоғам орталығының сарапшысы Дафна Келлер заңсыз контентті жасырып қою оның кейін қайтадан пайда болуына жол ашатынын, сондықтан платформадан толықтай өшірілуге тиіс екенін айтады. Ал Торонто университеті (Канада) Азаматтық зертханасының маманы Джон Скотт-Рейлтонның пікірінше, бұл өзгерістер Telegram-ды саяси пікірталас үшін пайдалу құралы етіп, сөз бостандығын шектеуі мүмкін.
"Платформаны өзінің саяси көзқарастарын ашық білдіруге қолданатын адамдар Telegram әкімшілігі тоталитарлық режімдер билігімен ауыз жаласады деп қауіптенеді", – дейді ол.
П.Дуровтың мәлімдемесінен кейін EQ тілшісі Ескендір Зұлқайнар осы төңірегінде еліміздің мемлекеттік органдары мен сарапшыларымен тілдескен. Медиаменеджер Қанат Сахария желіде отырған қылмыскерлердің IP-мекенжайларын құқық қорғау органдарына беру шешім есірткі сату мен фейк ақпарат тарату секілді келеңсіздіктерге тосқауыл болып қана қоймай, Telegram мессенджерінің одан әрі дамуына зор ықпал ететінін жеткізді.
"Екі жыл бұрын Польшада өткен конференцияға қатысқанымда, ол жердегі халықтың Telegram желісін мүлдем пайдаланбайтынын көріп таңғалғаным бар. Сөйтсем, қылмыскерлер үйір келетін платформа Еуропада аса танымал емес екен. П.Дуровтың кешегі мәлімдемесі дұрыс шешім болғанына шүбә жоқ. Бұдан былай Telegram қаптап кеткен анонимді "қоқыстан" тазарып, хат алмасу мен коммуникацияның саламатты алаңына айналады деп ойлаймыз. Жалған ақпарат тарататын фейк арналардың қоғамға қаупі есірткі тарататын арналардан кем емес. Өйткені ол "халық сенімі" секілді базалық ұғымға көлеңкесін түсіреді. Бұрмаланған ақпаратпен жұрттың миы уланғаннан кейін олар дәстүрлі бұқаралық ақпарат құралдарына да сенуден қалады. Шындық пен өтіріктің ара-жігін айыра алмайды", – дейді Қ.Сахария.
Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі Ақпараттық қауіпсіздік комитеті төрағасының орынбасары Үмітжан Арықбекованың айтуынша, министрлік цифрлық платформалармен бекем байланыс орнатқан. Соның ішінде Telegram-ның біздің елімізге жауапты өкілімен келісіп, онымен тікелей байланысуға болатындай Мәдениет және ақпарат министрлігіне жағдай жасағанын айтады. Егер желі арналарында заңға қайшы ақпарат таралып жатса, оларды бұғаттау жұмысымен Мәдениет және ақпарат министрлігі айналысатынын жеткізді.
Дегенмен мәселе толыққанды шешімін тапты деуге келмейді, мысалы, бізде Telegram арналарда өршіп тұрған есірткі таратуды қарастырайық. Астана қаласы Полиция департаменті баспасөз қызметінің берген мәліметіне қарағанда, тәртіп сақшылары есірткі сататын арнаны анықтаған жағдайда оны Мәдениет және ақпарат министрлігіне бұғаттау үшін жолдайды екен. Бірақ арнаны жапқанмен артынша ол басқа никнейммен қайтадан пайда болып, жұмысын жалғастыра береді. Бұрынғы жазылушылары да өшіп кетпейді. Егер шын мәнінде арна иелерінің IP-мекенжайлары мен телефон нөмірлерін білу мүмкіндігі туса, бұл есірткі сату секілді қылмысты жасап жүргендерге қарсы қуатты соққы болар еді.
"П.Дуровтың жасаған мәлімдесесі – әзірге сөз жүзінде ғана берілген уәде. Бұл жөнінде әлі нақты ешқандай шешім қабылданған жоқ. Осы әлеуметтік желіде тек есірткі ғана емес, адам саудасы, терроризм, порнография тарату секілді көптеген құқық бұзушылық жасалады. Дегенмен қазірдің өзінде Telegram-дағы анонимді арналар өз контентін тазалап жатыр. Өйткені олар ертеңгі күні IP-мекенжайлары арқылы ұсталатынын жақсы біледі. Telegram шетелдік платформа болғандықтан, алдымен еліміздің тиісті органдары олармен байланыс орнатуы керек. Қазіргі күні полиция еліміздегі халық көп тұтынатын жарнама жасаушы цифрлық платформалармен жұмыс істейді. Ол жерде заңға қайшы мәлімет шығатын болса, бұғаттай аламыз. Telegram-да осындай әрекетті жасау үшін алдымен нақты халықаралық келісім болуы керек", – дейді қалалық ПД баспасөз қызметінің мамандары EQ тілшісіне берген сұхбатында.
