16 қыркүйекте елордадағы Назарбаев Орталығында XVII Еуразиялық медиафорум ресми түрде өз жұмысын бастады. Дәстүр бойынша халықаралық платформаға әлемдік және қазақстандық БАҚ өкілдері, халықаралық сарапшылар, саясаткерлер, ғалымдар, қоғам және мәдениет қайраткерлері жиналды.
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік хатшысы Қырымбек Көшербаев жиналғандар мен қатысушыларды Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті - Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың атынан құттықтады. Ұлт Көшбасшысы өзінің құттықтау сөзінде Форумның негізгі миссиясын - елдер мен құрлықтар арасындағы сенім атмосферасын қалыптастыруды, сондай-ақ бүкіл әлем үшін қиын уақытта ұлтаралық татулық пен келісімді сақтаудың маңыздылығын атап өтті.
"Мен XVII Еуразиялық Медиа Форумға қатысушылар мен қонақтарды қарсы алғаныма қуаныштымын! Өткен жылдар ішінде Форум пікір алмасу үшін танымал медиа алаңға айналды. Белгілі саясаткерлер, сарапшылар және жетекші бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдері мұнда әлемдік қоғамдастық үшін ең өзекті мәселелерді қарастырады, оларды шешудің жаңа тәсілдерін іздейді. Форум алғаш рет онлайн-форматта өтуде. Бірақ бұл Еуразия мен әлемнің ең ауқымды мәселелерін кеңінен талқылаудың маңыздылығына мүлдем әсер етпейді ( ... ). Жаңа жаһандық сын-тегеуріндер мен әлемдік пандемиямен күрестің қазіргі жағдайында бүкіл адамзат үшін ең негізгі нәрсе тұтастық қағидаты болуға тиіс деп санаймын. Форум қатысушыларына жемісті талқылаулар тілеймін, сіздердің жұмыстарыңыз ұлттық мүдделер үшін қызмет етсін", - делінген Елбасының құттықтау сөзінде.
Форумда Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев пен Армения Президенті Армен Саркисян атынан да құттықтау сөзі жеткізілді.
"Жан-жақты қамтылған жаһандық трансформация, әлеуметтік үдерістердегі іргелі өзгерістер кезеңінде барынша өткір мәселелерді ашық талқылап, оларды шешу жолдарын бірге табу бұрынғыдан да маңызды. Қазақстан әрдайым сындарлы күн тәртібін ілгерілетуге мүдделі және барлық салаларда, оның ішінде медиа және креативті индустрия саласында бірлескен жобаларды іске асыруға дайын",- делінген Қасым-Жомарт Тоқаевтың құттықтау сөзінде.
ЕАМФ ұйымдастыру комитетінің Төрайымы Дариға Назарбаева жиналғандар алдында құттықтау сөзін сөйледі. Ол 19 жыл бойы Еуразиялық Медиа Форум өзінің дәстүрлеріне адал болып келгенін атап өтті: қонақтар мен қатысушылар еуразиялық БАҚ қолдауымен ашық тікелей диалогқа түседі, оның даму векторы мен ақпараттық күн тәртібі халықаралық коммуникация платформасында да белгіленген.
"Пандемияға байланысты шектеулі шараларға қарамастан, мен Қазақстанның астанасы – Нұр-Сұлтан қаласына келген қонақтарды, сондай-ақ біздің форумға қосылатын қатысушыларды қарсы аламын. Біз жанды қарым-қатынасты қатты сағындық, қазір онлайн формат - ең тиімді, бірақ аудиториямен тікелей байланыстың орнын ештеңе баса алмайды. Біз бұл кездесуді екі жыл күттік, пандемияға байланысты біз екі жыл бойы алаңдаушылық пен қорқынышта өмір сүрдік, өкінішке қарай көпшілігіміз жақындарымызды жоғалттық. Осындай қиындықтарға қарамастан, біз бүгін сіздермен тағы да жиналдық, мен өте қуаныштымын және Еуразиялық медиафорумды ашық деп жариялаймын, қош келдіңіздер! " - деді Дариға Назарбаева.
Осы жылдың желтоқсанында Қазақстан егеменді еліміздің мерейтойын атап өтеді. Аралық нәтижелерді қорытындылау және тағдырлы шешімдерді бағалау үшін сессияға Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының Төрағасы Мәулен Әшімбаев, Нұрсұлтан Назарбаев Қорының Атқарушы директорының орынбасары, Қазақстан Республикасы Президенті жанындағы Адам құқықтары жөніндегі комиссияның төрағасы Игорь Рогов, Қазақстан-Британ қоғамының Төрағасы Руперт Гудман және БҰҰДБ-ның Қазақстандағы тұрақты өкілі Якуп Бериш қатысты.
"Осы 30 жыл ішінде Қазақстан тәуелсіз мемлекет ретінде қалыптасты, ал біздің ел тәуелсіздік - басты құндылық екендігі туралы консенсусқа ие. Біз 90-шы және 2000-шы жылдардағы бірқатар экономикалық және қаржылық дағдарыстардан сәтті өттік, сонымен қатар былтырдан бастап ел коронавирус пандемиясымен бетпе-бет келді және барлық қиындықтарға қарамастан біз әлеуметтік және экономикалық тұрақтылықты сақтаймыз. Осы 30 жыл ішінде көп нәрсе жасалды, мемлекеттік институттар мен мемлекеттік басқару жүйесі толығымен қалыптасты, біздің ел 2005 жылы посткеңестік елдердің ішінде бірінші болып ұзындығы 13 мың шақырымнан асатын құрлықтық шекараны шегендеді. Егер бұл көрсеткіштерді салыстырсақ, бұл Жердің диаметрінен де асып түседі", - деді Мәулен Әшімбаев.
Парламент Сенатының Төрағасы Каспий теңізінің құқықтық мәртебесі туралы конвенцияға қол қойылып, мемлекеттің астанасы – Нұр-Сұлтан қаласының негізі қаланған тарихи кезеңді атап өтті. Әшімбаев тәуелсіздік жылдарында елдің ЖІӨ 15 есеге өсіп, 11-ден 171 миллиард долларға жеткенін атап өтті. Қазақстанға қазір Орталық Азия аймағының жалпы ішкі өнімінің жартысынан астамы тиесілі.
"Қазақстан шетелдік инвестиция көлемі бойынша Орталық Азияда абсолютті көшбасшы болып табылады, тартылған инвестицияның 70%-ы біздің елде. Осы жылдарда тікелей тартылған шетелдік инвестициялар ағыны $ 365 млрд долларды құрады", - деді Әшімбаев.
Қазақстан тәуелсіздігінің 30 жылдығына арналған сессия барысында Ресей Федерация Кеңесінің Төрағасы Валентина Матвиенко онлайн форматта сөз сөйледі. Ол Қазақстаннан көп нәрсені үйренуге болатынын атап өтті: елде саяси тұрақтылық, тұрақты экономикалық өсу қамтамасыз етілген, адамдардың бақытты өмір сүруіне жағдай жасалған. Матвиенко Форум қатысушыларына қызықты пікірталас пен жемісті жұмыс тіледі. Нұрсұлтан Назарбаев қоры атқарушы директорының орынбасары Игорь Рогов Қазақстанның тәуелсіздікке қол жеткізуі тек заңды құбылыс екенін атап өтті.
"Тәуелсіздікке қол жеткізу процесі кезең-кезеңмен жүрді. Осы кезеңдердің бірі 1990 жылы сәуірде Қазақ КСР Президенті лауазымының құрылуы болды. Содан кейін Жоғарғы Кеңес Нұрсұлтан Назарбаевты ел басшысы етіп сайлады. Сосын 1990 жылы 25 қазанда Қазақ КСР-нің егемендігі туралы декларация қабылданды. Келесі акт - 1991 жылғы 1 желтоқсанда бүкілхалықтық Президент сайлауы. Нәтижесінде 1991 жылы 16 желтоқсанда Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздігі туралы Заң қабылданды. Бірақ республиканы заңдастыру процесі мұнымен аяқталған жоқ. 1993 жылы бірінші Конституция қабылданды. Бұл Конституцияны өтпелі сипатта болғанын зерттеушілер, оның ішінде заңгерлер, саясаттанушылар бірнеше рет атап өтті. Барлық іргелі мәселелер, әсіресе өкілеттіктерді бөлуге байланысты мәселелер бірізді және біркелкі шешілген жоқ. Сондықтан 1995 жылы жаңа Конституцияны қабылдап, оған неғұрлым заңды сипат беру қажет болды. Сондықтан ол республикалық референдумға ұсынылды. Қазақстан азаматтарының басым көпшілігі осы Конституцияны қабылдады, бұл оның жоғары заңдылығын куәландырады", - деді Игорь Рогов.
16 қыркүйекте EAMФ-2021 қонақтары үшін барлығы төрт ауқымды сессия өтеді:
"Қазақстан Тәуелсіздігінің 30 жылдығы". Өткен 30 жылды талдау және тұрақсыз әлемдегі тұрақтылықты сақтау, сонымен қатар шығармашылық өсуге ұмтылыс;
"Пандемия әлемді қалай өзгертті және жаһандық өмір сүрудің жаңа бағыттарын қалай анықтады?!". Қатысушылар қазіргі жағдайда локдаун адамдар мен халықаралық қатынастарға қалай әсер еткенін талқылайды;
"Ақпарат көп – шындық аз". Бұқаралық ақпарат құралдарындағы сапаға мән бермейтін ақпарат көлемі елеулі проблемаға айналды - шындық қайда, өтірік қайда екенін түсіну қиынға соғуда. Бұқаралық ақпарат құралдары өздеріне деген сенімді нығайту үшін күресуге дайын ба?
"Жасыл стратегия. Тағы бір соңғы мүмкіндік". Температураның жоғарылауы, апатты орман өрттері, құрғақшылық, атмосфераға қауіпті қалдықтардың таралуы – жаһандық проблемалар болып табылады, ол үшін елдер күш біріктіруі қажет. Адамзаттың мүмкіндігі бар ма?
Форум өз жұмысын жалғастыруда және оны онлайн форматта eamedia.org сайтында, EAMF2021 мобильді қосымшасында және YouTube-тағы eurasianmediaforum арнасынан қарауға болады
