Ресейлік энергетика жөніндегі сарапшы Борис Марцинкевич Sputnik ақпараттық агенттігіне берген онлайн-сұхбатында Қазақстанда АЭС-тың екі энергоблогын салуға қажетті 15 млрд долларға жуық әлеуетті құны жоғары деген пікірде, деп хабарлайды inbusiness.kz сайты.
“Росатом” Қазақстанға Беларусьте іске қосылған жобаға ұқсас ВВЭР-1200 (су-сулы энергетикалық реактор) реакторлары базасында екі атом энергоблогын ұсынатынын нақтылады. Қазақстанға бұл қолайлы. Себебі Беларусьтегі Островец қаласына барып, оның қандай екенін көруге болады. Қалған француз, қытай, оңтүстік кореялық үш вендер-компания “референдумның нәтижесін күтеміз, содан кейін белгілі болады, қазір оны айтудың еш мәні жоқ” деп нақты ештеңе айтпай отыр. Қазақстан Энергетика министрінің пікірін де талқыладық… Атом электр станциясы жақсы, ал үш атом электр станциясы одан да жақсы деген маған да қатты ұнады. Шешім қандай болатынын көру керек. Меніңше, оның Қазақстан үшін мұндай нысанның құрылысы қанша болуы мүмкін деген мәлімдемесі күтпеген жерден болды. Ол жоқ дегенде 15 миллиард доллар деген соманы айтты. Бір қызығы, Беларусьте 10 млрд доллар жеткілікті болды. Бұл сомаға атом энергоблоктарының ғана емес, Островец қаласының құрылысы да кірді”, - деді сарапшы ресейлік ақпараттық агенттіктің тілшісінің сауалына берген жауабында.
Айта кету керек, “Қазақстан атом электр станциялары” ұлттық компаниясының бас директоры Тимур Жантикин Қазақстанда атом электр станциясын салуға 15 млрд долларға дейін қаржы кетуі мүмкін деп айтқан болатын.
“Қазақстанда энергетика министрі бұл құрылыстың (Беларусь АЭС - ескерту) жеңілдікті шарттармен үкіметаралық несие негізінде жылдық 3,5 немесе 3,7 пайызбен салынуына байланысты деп санайды. Оның пайымдауынша, Қазақстан қаражатты кәдімгі коммерциялық шарттарда өндіретін болады. 10 (миллиард доллар - ескерту) Беларуссияда, 15 (миллиард доллар - ескерту) Қазақстанда. Егер қандай да бір халықаралық қаржы құрылымдарынан алынса, баға қаржы ресурсы қанша тұратынына қатысты 1,5 есе артады. Не болатынын көрейік. “Росатом” мұндай соманы әлі ешкімнен сұрамағанын тәжірибе көрсетіп отыр. Тіпті біздің Түркияда салып жатқан жаңа портпен, тағы да жаңа қаламен бірге төрт реакторы бар АЭС (“Аккую” атом электр станциясы - ескерту) 22 миллиард доллар тұрады. Қазақстанда сондай пікір бар, мен онымен келіспес едім. Себебі меніңше, бұл тым көп”, - деді ресейлік маман.
Айта кету керек, қыркүйекте ТАСС ресейлік ақпарат агенттігі Түркиядағы “Аккую” атом электр станциясын салуға кететін ресейлік инвестициялардың жалпы көлемі 23-24 млрд долларға жуықтайтынын мәлімдеді.
Бұдан басқа Борис Марцинкевич жоғарыда аталған сұхбатта “Қазатомөнеркәсіп” пен оның уран БК Ресейден күкірт қышқылын сатып алуға неге мәжбүр екенін түсіндірді. Осыған дейін inbusiness.kz уран өндіруде қолданылатын жерасты ұңғымаларын шаймалауға қажет күкірт қышқылының тапшылығы Қазақстанда сезіліп жатқанын жазған болатын.
“Күкірт қышқылын Қазақстанның өзі де өндіре алады. Себебі Қазақстан аумағында өндірілетін мұнайдың құрамында күкірттің көп мөлшері бар. Алайда мұнайды шетелдік компаниялар өнімді бөлу туралы келісімдер бойынша өндіретіндіктен, бұл күкірт Қазақстаннан өтіп кетеді, оны дәл осылай сатады. Әдетте Қазақстанға күкірт қышқылының негізгі жеткізушілері Өзбекстан мен Ресей болды. Өзбекстан жеткізілім көлемін ұлғайта алмайтынын айтты, себебі олар химия өнеркәсібін дамытып жатқандықтан, күкірт қышқылы өздеріне керек. Түсінгенім бойынша Ресеймен келіссөздер жүріп жатыр. Бір қызығы, “Росатом” көмекке келуі мүмкін. Краснокаменскіде күкірт қышқылы зауыты бар, оның өндірістік қуаты 100%-ға шақталмаған. Ресей күкірт қышқылын жеткізіп, осыған байланысты Қазақстан уран өндіру көлемін ұлғайта алатын, оны іс жүзінде Ресей сатып алатын жағдай болады”, – деді сарапшы.
