Болашақта шахматты оқытуды мектепалды даярлықтан жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің басқа сатыларына да енгізуге болады. Бұл туралы Қазақстан шахмат федерациясының (ҚШФ) басшылары мен Халықаралық шахмат федерациясының (FIDE) сарапшылары мәлім етті.
2016-2020 жылдары ҚШФ "Мектептегі шахмат" пилоттық жобасын жүзеге асырған болатын. Жоба Алматы, Қызылорда, Павлодар облыстарындағы 18 мектепте жүзеге асты. Оның аясында 2-4 сыныптарда шахмат сабағы өткізілді. Шахмат ойнаған мектеп оқушыларының интеллектуалдық көрсеткіштері мен шығармашылық қабілеттерінің күшейгендігі, алаңдаушылық деңгейінің төмендеуі, ауызша және логикалық ойлау көрсеткіштерінің, математика, жаратылыстану пәні, гуманитарлық бағыттар бойынша оқу үлгерімінің жақсарғаны байқалды. Пилоттық жоба қазақ және орыс тілдерінде оқитын 1738 оқушыны қамтыды.
Сонымен қатар, Қазақстан Республикасының жоғары оқу орындарында шахмат мұғалімдерін даярлау үшін "Шахматты оқытудың теориясы мен әдістемесі" оқу бағдарламасы әзірленді. Бұл жұмысқа Батыс Қазақстан инновациялық-технологиялық университеті (Орал), С.Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік университеті (Өскемен), Инновациялық Еуразия университеті (ИнЕУ, Павлодар), Қорқыт ата атындағы Қызылорда университеті қатысты.
Осы орайда ҚШФ бірінші вице-президенті Дәрмен Сәдуақасов жаңа жобаға байланысты өз пікірімен бөлісті:
"Мектеп бағдарламасына шахматты енгізу идеясы көптен бері талқыланып келеді. Біз мемлекеттік стандарттардың пайда болуын күтпей-ақ, жекеменшік мектептердің бұл тәжірибені қалай қабылдап жатқанын көріп отырмыз. Біз Мемлекет басшысына шахматты білім беру бағдарламасына енгізу керектігін айтып, одан толық саяси қолдау алдық. Шахматты мектеп бағдарламасына факультативтік пән ретінде енгізу жоспары әзірленуде", - деді Дәрмен Сәдуақасов.
ҚШФ атқарушы директоры Гүлмира Дәулетова әңгіме шахматты бастауыш сыныптарға, одан кейін оқу жүйесінің басқа да санаттарына факультативтік пән ретінде енгізу туралы болып отырғанын атап өтті.
"Шахмат – зияткерлік қабілеттерді, есте сақтауды, зейін қоюды және стандартты емес шешімдерді қолдану қабілетін дамытудың қуатты құралы. Шахмат ойнаған әрбір бала гроссмейстер болып өспесе де, оқу процесі, мектеп пен университет қабырғасынан тыс жерде де өзіне пайдалы болатын маңызды дағдыларды меңгереді", - деді Гүлмира Дәулетова.
"FIDE - Chess in Education" комиссиясының төрағасы Леонсе Гарсиа (Испания) және комиссия хатшысы Рита Аткинс (Венгрия) өз кезегінде шахматты оқу үдерісіне енгізудің халықаралық тәжірибесі мен оның нәтижесінде оқушылардың пәндер бойынша көрсеткіштері жақсарғанын айтты. Олар жалпы білім беретін мектептерде шахматты енгізуге мемлекет тарапынан жасалып жатқан қолдаудың маңыздылығына тоқталды.
Chess Legends қосымшасы білім беру жобасының IT платформасына айналуы мүмкін. Оны қазақстандық программистер бірнеше танымал шахматшылардың, оның ішінде 14-ші әлем чемпионы Владимир Крамник пен 4 дүркін әлем чемпионы, FIDE әлемдік рейтингінің көшбасшысы Хоу Ифаньның (Қытай) жетекшілігімен әзірледі. Оқыту әдістемесін FIDE аға жаттықтырушысы, Қазақстан, Үндістан және Испания құрамаларының бұрынғы бас бапкері Евгений Владимировтың командасы дайындады.
