Түркияның Нурдагы қаласындағы жойқын жер сілкінісінің салдарын жоюға жұмылдырылған қазақстандық құтқарушылардың екінші эшелоны елге аман-есен оралды. ҚР ТЖМ құтқарушылары мен Апаттар медицинасы орталығының дәрігерлері бар борт Астана әуежайына қонды. Оларды қазақстандықтар, туыстары, достары мен әріптестері күтіп алды. ТЖ министрі Юрий Ильин және Түркия Республикасының Қазақстан Республикасындағы Төтенше және Өкілетті Елшісі Уфук Экиджи (Ufuk Ekici) біздің құтқарушыларымызды күтіп алды және олардың әрқайсысына атқарған қиын жұмысы үшін алғысын білдірді, сондай-ақ олардың іс-әрекеттерін кәсіби, ержүрек және нәтижелі деп бағалады.
Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша 7 ақпанда құтқару бөлімшелерінің күштері мен құралдары, оның ішінде Қазақстан ТЖМ техникасы, Апаттар медицинасы орталығының дәрігерлері және кинологиялық есептоптар алғашқылардың бірі болып екі эшелонмен жолға шығып, ең күрделі қираған объектілерде іздестіру-құтқару жұмыстарын жүргізуге кіріскен болатын. Қазақстандық құтқарушылар тобын ТЖ бірінші вице-министрі Ибрагим Күлшімбаев басқарды.
Естеріңізге сала кетейік, Түркияның үш өңірінде іздестіру-құтқару жұмыстарын жүргізу басталғаннан бері Қазақстан ТЖМ құтқарушыларының күштері 7 адамды құтқарды. Қаза тапқан 88 адамның, оның ішінде 10 баланың денесі шығарылды.
Құтқарушылар қолмен, сондай-ақ инженерлік техниканы, авариялық-құтқару жабдықтарын, шанц аспаптарын тарта отырып, 250 мыңнан текше астам метр үйінділерді бөлшектеді. Толығымен қираған ғимаратта қазақстандық құтқарушылар адамдардың орналасқан жері мен жай-күйін анықтау, үйінділер астында зардап шеккендермен аудио байланыс орнату, қажетті көмектің көлемі мен сипатын анықтау бойынша жұмыстарын жүргізді. Қазақстандық құтқарушылардың үлкен тереңдіктегі үйінділердің астынан зардап шеккендерді эвакуациялау үшін жол ашу жұмыстарын орындап, жедел және сауатты іс - қимылдың, сондай-ақ зардап шеккендерді блоктан шығару бойынша уақтылы қабылданған шаралардың нәтижесінде мүмкіндік туды. Құтқарушылар құлаған құрылыс материалы мен үй жиһазының қалдықтары, тар саңылаулар арқылы жолды кесіп өтті. Үйіндінің көбінесе тіреуішсіз болатынын және салдарынан қайтадан құлауға әкелуі мүмкін екенін атап өту керек. Үйінділер астындағы қозғалыс кезінде Қазақстан ТЖМ құтқарушылары үйіндінің астында адамды өз денесімен қалқалағанын да атап өткен жөн. Құтқарушылардың мұндай жұмысы өте қауіпті және жоғары кәсібилікті, қырағылық пен жеделдікті талап етеді.
Құтқарушылар жұмысында үйінділерді бөлшектеу үшін инженерлік техника да, зардап шеккендерді іздеу техникалық құралдарын да қолданды. Осылайша, қираған ғимараттардың астында іздестіру-құтқару жұмыстарын жүргізу кезінде қазақстандық құтқарушылар үйінділер астында зардап шеккендерді іздеу үшін арнайы жабдық - акустикалық аспапты пайдаланды. Бұл үйінділердің астында тірі адамдарды анықтауға арналған заманауи акустикалық құрылғы. Құрылғы кішкене қозғалыстарды, тыныс алуды, жүрек соғуын және кез-келген басқа әлсіз шуды ұстайды.
ТЖМ қызметкерлерінің қызметінде барлық қажетті құтқару жабдықтары: гидравликалық және пневматикалық құралдар, гидравликалық домкраттар, пневмодомкраттар, соққылар, перфораторлар, жарықтандыру аспаптары, шатырлар, спутниктік терминал, рамалық модуль, автотехника, сондай-ақ ТЖМ білікті дәрігерлерінің уақтылы медициналық көмек көрсетуіне арналған дәрі-дәрмектер болды. Топ қажетті жабдықтармен де, құтқару жұмыстарын жүргізуде көп жылдық тәжірибесі бар құтқарушылармен де жабдықталған.
Қазақстан ТЖМ Апаттар медицинасы орталығының дәрігерлері де тәулік бойы зардап шеккендерге білікті медициналық көмек көрсетті. Барлық жұмыс кезеңінде 200-ге жуық жергілікті тұрғындар мен құтқарушыларға, оның ішінде 30-ға жуық балаға медициналық көмек көрсетілді. Жергілікті тұрғындарда стресстің жедел реакциясымен, гипотермиямен, тыныс алу органдарының ауруларымен, сондай-ақ әртүрлі жарақаттармен байланысты аурулар басым болды. Пневмокаркас модуліне негізделген медициналық пост іздеу нәтижелерін күткен зардап шеккендердің туыстары үшін баспана болды. Бұл модуль қираған ғимараттардың арасында қалған адамдар үшін жылыту пункті ретінде де пайдаланылды. Біздің кинологиялық есептоптарымыз іздеу-құтқару жұмыстарында да тамаша нәтижелер көрсетті және үйінділер астындағы адамдарды іздеу кезінде өздерінің жоғары біліктілігін растады. Құтқарушы иттер-бельгиялық малинуа Джейкоб, лига М Сириус және Аксель, Лабрадор Чарли Кинг, неміс овчаркасы Мирта, Гринпис есімді бордер колли-нұсқаушылармен және құтқарушылар жасақтарымен бірге әр адамның өмірі үшін бірнеше күн бойы қираған нысандарда жұмыс істеді.
Сонымен қатар, Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша Түркияға гуманитарлық көмек жіберілді. Табиғи апат аймағына зардап шеккендерге көмек көрсетуге арналған шатырлар, жылыту құрылғылары, жылы киімдер және басқа да қажетті заттар жіберілді. Гуманитарлық көмектің жалпы көлемі 55 тонна. Гуманитарлық жүк әуе көлігімен Түркияның Газиантеп қаласына жөнелтілді.
Түркиядағы біздің күштеріміз бен құралдарымыз орналасқан жердегі Қазақстан ТЖМ жедел штабының жұмысын атап өткен жөн. Жедел штабтың жұмысы бірінші күннен бастап белсенді режимде болды, оның негізгі міндеттері ТЖ аймағындағы жағдай туралы деректерді жинау, өңдеу және талдау, қажетті ақпаратты беру; ТЖ дамуын және олардың салдарын болжау; ТЖ жою мәселелерін жедел шешу бойынша ұсыныстар дайындау болды.
Түркия Республикасының АFAD жер сілкінісі зардаптарын жою дағдарыс орталығымен келісіліп, Қазақстан Республикасы ТЖМ күштерімен іздестіру-құтқару жұмыстары барлық объектілерде аяқталды, күштер топтамасы тұрақты орналасқан пункттерге қайтарылады.
Түркиядағы іздестіру-құтқару жұмыстарына Астана және Алматы қалаларынан, Ақмола және Қарағанды облыстарынан құтқарушылар қатысты. Түркия тұрғындарының тарапынан Қазақстандық құтқарушыларға кәсіби, уақтылы және нәтижелі іздестіру-құтқару жұмыстары үшін шын жүректен алғыс сөздері айтылды.
