"Қазақстанның орнықтылық қоры" АҚ сыртқы байланыс қызметінің бас менеджері Айбар Олжаев осындай ақпарат таратты деп хабарлайды inbusiness.kz.
Айта кетейік, "Қазақстанның орнықтылық қоры" АҚ Ұлттық банктің еншілес ұйымы. Ол "7-20-25" және "Баспана хит" ипотекалық тұрғын үй бағдарламаларының операторы болып бекітілген.
Халыққа "Баспана хит" бағдарламасы бойынша 600 млрд, "7-20-25" бағдарламасы бойынша 1 трлн теңге қарыз беру көзделген.
"Баспана хит" бағдарламасына жүгінген азаматтар күні бүгінге дейін 493 млрд теңге қарыз алды. Бекітілген лимитке жеткеннен кейін "Баспана хит" бойынша несие рәсімдеу тоқтатылады.
Екінші деңгейлі банктердің болжамынша, жыл соңына дейін бағдарлама міндетін толық орындайды, қаржы тиісінше игеріледі. Осыған байланысты "Баспана хит" жабылады.
Қазірге дейін "7-20-25" бағдарламасы бойынша 325 млрд теңге несие берілді. Қалған 675 млрд теңге толық үлестірілгенше бағдарлама жалғаса береді.
Айбар Олжаевтың айтуынша, "7-20-25" бағдарламасының аяқталу мерзімі нақтыланбаған. Ал қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің төрағасы Мәдина Әбілқасымова осыдан бірнеше күн бұрын "7-20-25" бағдарламасы 2022 жылы жабылады" деп мәлімдеді.
Агенттік төрағасы бұл сөзін үкімет, Ұлттық банк және агенттік 2021-2023 жылдарға арналған макроэкономикалық саясатты үйлестіру туралы келісім шеңберінде Ұлттық банкті 2023 жылдан бастап мемлекеттік бағдарламаларды қаржыландырудан шығаратындығымен дәйектеді.
Айта кетейік, "7-20-25" бағдарламасы Қазақстанның Тұңғыш Президенті-Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың тапсырмасымен 2018 жылдан бері жүзеге асырылып келеді. Бағдарлама қай жылы аяқталса да, миссиясын толық орындайды.
Айбар Олжаевтың сөзінше, уақыт өте келе "Баспана хит" бағдарламасының баламасы пайда болады.
"Баспана хит" бағдарламасы өз міндетін толық орындады. Қазір екінші деңгейлі банктер "Баспана хит" бағдарламасына ұқсас несиелеу талабы бар жоба әзірлеп жатыр. Бұл – мемлекет тарапынан ипотека нарығының осы сегментін одан әрі ынталандырудың қажеті жоқ деген сөз", – деді ол.
Бас менеджердің мәлімдеуінше, бізде мемлекеттің экономикадағы үлесі тым көбейіп кеткен. Қазіргі үлесі өте қауіпті деңгейде тұр.
Бұдан ары қызыл сызықтан асып кетсе, онда қисық экономика пайда болады. Тіпті нарықтық экономикадан жоспарлы экономикаға өту қаупі туады.
"Бизнеспен мемлекет емес, бизнестің өзі айналысуға тиіс. Мемлекет реттеуші функциясын ғана атқаруы керек. Негізі, классикалық дұрыс нарық бізде баяғыда болған. Сол кезде бәрі нарық заңымен жұмыс істеді. "БТА Ипотека" деген жекеменшік алып компания, "Альянс банк", "Халық банк" қазір мемлекет беріп отырған көлемге пар-апар несие беріп отырды. Секьюритизация нарығы қызмет көрсетті. Барлығын 2007-08 жылғы дағдарыс құртты құртты. Мемлекет бизнеске наразы халықтың "әлеуметтік өртін" сөндіру үшін бизнестің бақшасына енді. Бұл уақытша құбылыс деп мәлімделді. Алайда ол тым ұзаққа созылып кетті. Мемлекет жағдайды тұрақтандырды, енді заңды тұрғыда бизнеске тиесілі алаңнан алыстауға тиіс. Нарықтан "Баспана хит" бағдарламасы кетсе де, оның инфрақұрылымы қалады. Құжат айналымы, скоринг жүйесі, бизнес үдеріс жолға қойылған. Бұл екнші деңгейлі банктерге тез арада шарттары осыған ұқсас ипотекалық жоба ұсынуға мүмкіндік береді. Яғни азаматтар үшін таңдау аясы тарылмайды", – деді Айбар Олжаев.
Ғалия Әділ
Atameken Business Telegram каналына жазылып, маңызды ақпараттардан бірінші болып құлағдар болыңыз !
