2022 жыл біздің металлургтер үшін өте жемісті жыл болды - сыртқы нарықтарда отандық металдарды сату құны рекордтық $14,9 млрд құрады, бұл өткен жылмен салыстырғанда 18%-ға артық, деп хабарлайды inbusiness.kz Tradereport.kz сайтына сілтеме жасай отырып.
Алайда өнім көлемі тұрғысында өсім небәрі 0,8%-ға артып, 6,5 млн тоннаға дейін құрады. 2017 жылы бұл көрсеткіш 7 млн тоннаға дейін жетті. Демек, металдарды сатудан түсетін экспорттық кірістің өсуі олардың бағасының өсуімен ғана байланысты.
Экспортталатын негізгі металдар-мыс ($3,7 млрд), ферроқорытпалар ($3,2 млрд), уран ($2,6 млрд), металл илек ($1,6 млрд) және мырыш ($0,8 млрд). Яғни ҚР-дан әкетілетін металдардың 80%-ы осыларға тиесілі. Сондай-ақ, алюминий, күміс, алтын, қорғасын, титан, тантал және т. б. сатылады.
Қазақстандық металдың негізгі тұтынушылары - Қытай ($4,1 млрд), Ресей ($2,9 млрд), Түркия ($1,1 млрд), Ұлыбритания ($0,75 млрд) және Жапония мен Өзбекстан ($0,7 млрд-тан). Біздің металдар Канадаға, АҚШ-қа, Индонезия, тіпті, Австралияға жеткізіледі.
Мұнда бір ескертіні, қарастырылып отырған көлем есептеуінде 2022 жылы жеткізілімдері шамамен $4,2 млрд құраған металл кендерінің экспорты есепке алынбайды.
Осы кезде Қазақстан металдардан жасалған бұйымдарды (құбырлар, цистерналар, металл конструкциялары және т.б.) сатудан небәрі $399 млн табыс тапты, яғни металдар экспортынан 37 есе, ал металл кендерінің экспортынан 11 есе аз көрсеткіш.
Және оның ара-қатынасы еш уақытта өзгермеген. 2022 жылы Қазақстан металдардан жасалған бұйымдарды $3,2 млрд-қа импорттады, бұл да экспорттан бірнеше есе көп.
Алдын ала талдау көрсеткендей, Қазақстаннан металдар мен металл кендерін шығару жалғасуда. Айта кетейік, металдар (мырыш, мыс, металл прокат) шикізаттық емес тауарлар (олар кендер емес) ретінде жіктеледі және ҚР барлық өңделген экспортының шамамен 60-70% құрайды.
Осылайша, елдің құрылымды әртараптандырудағы жетістіктері мен шикізаттық емес экспорттың ұлғаюы металдардың әлемдік бағасының арқасында ғана өсіп отыр.
