Бұл ретте берілген несиелердің жалпы көлемі Бірінші кредиттік бюроның деректеріне сәйкес 10,2 трлн теңгені құрады.
2023 жылғы 1 қазандағы жағдай бойынша қазақстандықтардың берешек портфелінің жартысына жуығы – тұтынушылық кепілсіз кредиттеу (8,9 трлн теңге), одан кейін ипотека (5,7 трлн теңге) және автокредит (2,2 трлн теңге).
"Честное слово" сервисінің қаржылық сарапшысы Мария Агаркова Бірінші кредиттік бюроның деректеріне түсініктеме бере отырып, берешектің басым бөлігі қарыз алушылар арасында жиі кездесетін қателіктерімен байланысты екенін атап көрсетеді. Көбі микрокредиттерді жете бағаламайды, өздерінің қаржылық мүмкіндіктерін дұрыс пайымдамайды және түрлі қаржы ұйымдарынан жаңа қарыздар алады.
Оның айтуынша, қарыз алушылар несиелік өтініштерді толтыру кезінде өздерінің нақты кірістерін асыра бағалайды. Алайда, бұл қаржылық мүмкіндіктерді қайта бағалауға және несиені өтеу кезінде қиындықтар тудырады.
Ол несие ұйымдары өтініш берушінің төлем қабілетін дұрыс бағалауы үшін сенімді деректерді көрсетуге кеңес береді.
"Қарызды мерзімінен бұрын өтеу схемасын таңдау кезінде қателіктер кездесуі мүмкін. Қате есептеулер кешіктіруге және қарыздың өсуіне әкелуі ықтимал. Қарыз алушылар ағымдағы қажеттіліктерін және қарызға қызмет көрсетуді қамтамасыз ету үшін мерзімінен бұрын өтеу сомасын мұқият есептеуі керек. Жаңа несиеге немесе микрокредитке өтініш бермес бұрын қаржылық мүмкіндіктеріңізді шынайы бағалау маңызды. Несие қажеттілігінің қаншалықты өзекті екендігін дұрыс бағалау несие ұйымдарына хабарласпай-ақ мәселені өз бетінше стандартты емес шешуді ұсына алады", – дейді Мария Агаркова.
Маманның пікірінше, микрокредиттер де, банктік қарыздар да қарыз алушы тарапынан мұқият және байыпты қарауды талап етеді. Сондықтан несие туралы шешім несие алуға өтініш бермей тұрып, мәселенің барлық оң және теріс жақтарын өлшегеннен кейін қабылдануы қажет.
