Белгілі болғандай, олардың туыстары биологиялық ата-анасы қайтыс болғаннан кейін балаларды қамқорлыққа алған ағалары, әпкелері, ата-әжелері балалардан жиі бас тартады, деп хабарлайды inbusiness.kz сайтының тілшісі.
Ерекше есімнің иесі Франциска да асырап алғаннан кейін балалар үйіне оралудың не екенін біледі. Оны кезінде балалар үйінің оншақты тәрбиеленушілерімен бірге Америкаға алып кетті. Бірақ кейін қайтарған. Не себепті бұлай болғанын Франциска білмейді. Бірақ оның жолы болды. Бұл жағдай баланың 2 жасында орын алған. Сондықтан қыз үшін бұл трагедияға айналған жоқ. Алайда, оның достары бұл жағдайға жасөспірім кезінде тап болған.
"Мен оны қабылдамаймын, түсінбеймін. Егер бала асырап алынса бұл отбасы болып саналмай ма. Себебі бала сенеді, ата-анасының келуін күтеді, үйде болады, үйі, отбасы, жайлылығы болады деп үміттенеді. Алайда ол балалар үйіне қайтарылады. Ол содан күйзеліске ұшырайды", - дейді балалар үйінің түлегі Франциска Левина.
Үкімет депутаттарының мәліметінше, соңғы 5 жылда Қазақстанда мұндай жағдайлар 64 пайызға өскен. 2021 жылы Қазақстанда балалар үйлеріне 197 бала, 2022 жылы 217 бала қайтарылды. Қарағанды қорғаншылық секторы басшысының айтуынша, қамқорлыққа алынған немесе асырап алынған 100 баланың 7-ден 10-ға дейіні қайтарылатын көрінеді.
"Бұл жағдай көптеген факторларға байланысты. Олар алған кезде баланы сүйкімді, айтқанға көне береді деп ойлайды. Уақыт өте келе ашылатын кейбір аурулар және т.б. гендік жолмен берілетін аурулар шығады. Патронаттық ата-аналар олармен күреспейді. Балалардың мінезі әртүрлі. Ол уақыт өте келе көрінеді." деді Қарағанды қаласы білім бөлімінің қорғаншылық және қамқоршылық секторының меңгерушісі Айдын Ботаев.
Барлық әлеуетті асырап алушылар мен қамқоршылар патронаттық мектепте оқиды. Бірақ, көбінесе өз күштерін асыра бағалайды. Жағдайды жеңе алмайды және баланы балалар үйіне қайтарғанды жөн көреді. Баланы алып кететін алыс туыстары болса, мұндай мектепте оқымас еді. Нәтижесінде көптеген адамдар оқушымен қарым-қатынас орната алмайды.
"Біз мұны растаймыз. Бірақ жағдайды талдағанда, туыстары 13 пен 18 жас аралығындағы балаларды тәрбиелеген жағдайда, оларды көбінесе балалар үйіне қайтаратыны белгілі болды. Қазір Мәжілісте кәсіби асырап алушы отбасылар институтының пайда болуын көздейтін балалардың құқықтарын қорғау жөніндегі заң жобасы бар", - деп жауап берді білім вице-министрі Еділ Оспан.
Министрлік бұл мәселені кәсіби патронаттық отбасылар шешеді деп санайды. Олардың әрқайсысына арнайы органның қызметкері қойылады. Алайда, талқылаудағы заң жарты жылдан астам уақыт болды әлі де көптеген пікірталастар тудырады.
