2020 жылы қазақстандықтардың құқық қорғау органдарына сенім деңгейін анықтау үшін жүргізілген зерттеудің қорытындысы жарияланды, деп хабарлайды inbusiness.kz тілшісі ranking.kz-ке сілтеме жасап.
Халықтың құқық қорғау органдарына сенім деңгейін зерттеуге 18 мыңнан аса үй шаруашылығы қатысқан. Бұл елдегі жалпы үй шаруашылығының 0,35%-ы. 2019 жылы зерттеуге 31 мыңға жуық үй шаруашылығы немесе 0,6%-ы қатысқан еді.
2020 жылғы зерттеуге сәйкес, сауалға жауап бергендердің 57,4%-ы өзін толық қауіпсіз сезінбеген. Өткен жылғы көрсеткіш – 49,6%. Сауалнамаға қатысқандардың 38,5%-ы өзін қауіпсіз сезінген (2019 жылғы көрсеткіш – 42,8%).
Өзін қауіпсіз сезінбейтіндердің үлесі бір жылда 5,4%-дан 2,9%-ға, ал өздерін толық қауіпсіз сезінбегендер 0,9%-дан 0,6%-ға дейін төмендеген. Сұрақ қойылғандардың 0,6%-ы (бір жыл бұрын – 1,2%) өз қауіпсіздігі туралы сұраққа жауап беруге қиналған.
Сауалнама қорытындысына сәйкес ерлердің 63,4%-ы, әйелдердің 52%-ы өздерін толық қауіпсіз сезінген. Ал әйелдердің 3,5%-ы және ерлердің 2,2%-ы өздерін қауіпсіз сезінбейтінін айтқан.
Шоттан немесе банк картасындағы қаражаттан айырылу, оның ішінде ол ақшаны алаяқтардың алу дерегіне қатысты алаңдаушылық білдіргендің үлесі бір жылда 31,8%-дан 41,8%-ға өскен.
Сонымен қатар 2020 жылы бұл мәселеге алаңдамайтындар 55,1%-ға төмендеген. 2019 жылы бұл көрсеткіш 59,8% болған еді.
Сондай-ақ шоттары немесе банк карталары жоқ адамдардың үлесі 8,4-дан 3,2%-ға азайған.
Азаматтардың құқық қорғау органдарына сенім деңгейі де өзгерген.
2020 жылы "құқық қорғау органдарына сенуге болады" деген пікірмен толық келісетіндердің үлесі азайған: сауалнамаға қатысқандардың 37%-ы полицияға (бір жыл бұрын – 38,3%), прокуратураға – 35,9%-ы (бір жыл бұрын – 45,9%), сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметке – 24,5%-ы, экономикалық тергеу қызметіне – 20,5% (бір жыл бұрын – 24,4%) толық сенетінін айтқан.
Сонымен қатар құқық қорғау органдарына толық сенбейтіндердің үлесі де артқан: полиция органдарына жалпы сенімсіздікпен қарайтындар – 2,7% (өткен жылы – 2,3%), сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметіне сенбейтіндер 1,6%-дан 1,8%-ға, прокуратура органдарына сенбейтіндер 1%-дан 1,6%-ға, экономикалық тергеу қызметіне сенбейтіндер 1,2%-дан 1,3%-ға өскен.
2020 жылы сауалға жауап бергендердің жартысына жуығы ешқашан экономикалық тергеу қызметінің көмегіне жүгінбегенін айтқан – 49,9%.
Сұрақ қойылғандардың 42,1%-ы сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет, 26,8% – прокуратура, 15,6%-ы полицияның көмегін пайдаланбаған.
Сауалнамаға қатысқандардың 92,2%-ы құқық қорғау органдары өтінішін қабылдағанын айтқан (2019 жылы – 92,9%). Ал сұрақ қойылғандардың 7,8%-ы өтініш қабылданбағанын айтады (2019 жылы – 7,1%).
Сондай-ақ құқық қорғау органдарының көмегіне жүгінгендердің
2,9%-ы өтініш қабылданбағанын атап өтті. Оны тиісті органдар
ұсақ құқықбұзушылық (бұзақылық, ұялы телефонды ұрлау және т. б.) деп түсіндірген.
Сауалға жауап бергендердің 2,4%-ы құқық қорғау органдары мәселені шешіп беруге ауызша уәде бергенін, ал 1,5%-ы қылмыс құрамының болмауына байланысты істі тергеуден бас тартқанын айтады.
Халықтың құқық қорғау органдарына сенімі төмендеп жатқанына қарамастан тергеу ісіне қанағаттанғандардың (өтініші қабылданған адамдарға қатысты) үлесі бір жылда 49%-дан 58%-ға өскен.